12 Lợi Ích Vàng Của Hạt Diêm Mạch Quinoa Với Sức Khoẻ

Hạt Diêm Mạch hay còn được gọi là hạt Quinoa hiện còn là loại hạt lương thực khá mới mẻ và không phổ biến trong các bữa ăn của các gia đình Việt Nam. Nhưng các bạn có biết Hạt Diêm Mạch là một siêu thực phẩm, là một nguồn lương thực vàng của thế giới, và được ưu ái đặt tên là “the mother grain” – nghĩa là mẹ của các loại hạt lương thực hay không? Vậy Hạt Diêm Mạch thực sự là gì? Lợi ích và giá trị dinh dưỡng Hạt Diêm Mạch mang lại cho sức khỏe con người? Và cách sử dụng Hạt Diêm Mạch trong các bữa ăn hàng ngày như thế nào? Các bạn cùng tham khảo bài viết sau Vitamins Australia đã tổng hợp, dịch và sưu tầm nhé.

Quinoa được tôn vinh là “mẹ của các loại hạt – the mother of grain” do các giá trị dinh dưỡng rất cao trong hạt.

VÀI NÉT VỀ HẠT DIÊM MẠCH QUINOA

Hạt Diêm Mạch Quinoa được người dân Bolivia ưu ái đặt cho cái tên là ” the mother grain” – nghĩa là “mẫu hạt” hoặc “mẹ của các loại hạt lương thực”, được những thổ dân Inca ở vùng Andes ở Nam Mỹ trồng từ cách đây 7.000 năm và cũng là lương thực chính của cư dân tại đây.

Giống như hạt ngũ cốc và được sử dụng như ngũ cốc, nhưng Hạt Diêm Mạch Quinoa lại không phải là ngũ cốc, mà thuộc họ Chénopodiaceés (rau bina và củ cải đường), và là một loại hạt. Hạt Diêm Mạch Quinoa được bao bọc bởi một lớp màng saponin (một loại nhựa đắng khiến động vật không thích ăn) nên quinoa thực sự là superfoods ngũ cốc siêu sạch vì không cần dùng các sản phẩm hóa chất trừ sâu hại.

Ưu điểm của loại cây diêm mạch quinoa này có thể sống trong điều kiện khô cằn, hạn hán hoặc bị nhiễm mặn… Vì vậy, cây quinoa có thể phát triển tốt ở độ độ cao từ 3.600-4.200m như vùng Himalaya và cao nguyên phía bắc Ấn Độ.

Hạt Diêm Mạch Quinoa có thành phần giống như lúa mì, ngũ cốc và một điều đặc biệt là trong tất cả các loại thực vật thì duy nhất chỉ có Hạt Diêm Mạch Quinoa là có Acid Amin thiết yếu (cơ thể không tự tổng hợp được), tương đương với Acid Amin có trong sữa, nên về mặt giá trị dinh dưỡng thì Hạt Diêm Mạch Quinoa được xem là “siêu thực phẩm” trong tương lai.

Một điều đặc biệt nữa là Hạt Diêm Mạch Quinoa là thực phẩm duy nhất trên thế giới cân bằng được các chất như protein, đường, xơ nhưng lại không chứa gluten (1 loại protein gây khó tiêu), và rất giàu các nguyên tố vi lượng và vitamin, nên được cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) chọn làm thực phẩm cho các phi hành gia của mình. Hạt Diêm Mạch Quinoa với hàm lượng giá trị dinh dưỡng rất cao, đây đang dần trở thành thực phẩm vàng được nhiều gia đình lựa chọn.

Một cánh đồng quinoa ở khu vưc cao nguyên Nam Mỹ

12 LỢI ÍCH SỨC KHOẺ VÀNG CỦA HẠT DIÊM MẠCH QUINOA

1. ​Giàu chất dinh dưỡng

Hạt Diêm Mạch trông giống như hạt kê nhưng có màu xám, có hàm lượng protein cao nhất trong các loại hạt, cũng là hạt có hàm lượng chất dinh dưỡng tổng thể rất phong phú. Hương vị của hạt này cũng rất đặc biệt: thoang thoảng mùi hạt dẻ với chút mùi lúa mạch và mùi ngô non.

Hạt Quinoa chứa 9% nước, 70% glucid, 15% protein và 2,3 % lipid (oméga 3), chất xơ và nhiều khoáng chất, măng-gan, sắt, đồng, kẽm, phosphor và vitamin B2 (riboflavin) và vitamin C. Hàm lượng glucid trong Hạt Diêm Mạch Quinoa gần giống ngũ cốc, nhưng đặc biệt là chứa tất cả các acid amin thiết yếu tương đương với sữa. Đặc biệt Hạt Diêm Mạch Quinoa có chứa lysine, một acid amin chỉ có ở ngô và lúa mì. Vì vậy, loại hạt này khá phổ biến trong các thực đơn ăn chay để bổ sung dinh dưỡng.

Hạt Diêm Mạch có thể được sử dụng dưới dạng bột. Bột Hạt Diêm Mạch Quinoa không có tính chất kết dính, và được khuyến khích sử dụng làm bột ăn dặm cho trẻ từ 6 tháng tuổi. Ngoài ra, Hạt Diêm Mạch Quinoa còn được dùng để chế biến các món ngọt và mặn, thay thế các loại hạt khác trong các công thức nấu ăn thích hợp với mọi người, từ người già, trẻ em, đến bà mẹ mang thai hay các vận động viên… Nhiều ngôi sao Hollywood cũng thường dùng Hạt Diêm Mạch Quinoa trong các bữa ăn hàng ngày để duy trì sức khoẻ, vóc dáng và đảm bảo chế độ ăn cân bằng các chất dinh dưỡng.

​
Có hơn 100 loại hạt quinoa trên thế giới, nhưng phổ biến nhất là hạt quinoa đỏ, đen và trắng.

2. Phòng chống và ngăn ngừa nhiều bệnh tật

Được thế giới biết đến như một loại hạt có nhiều tính năng dinh dưỡng và ăn rất ngon miệng, hạt Quinoa trên phương diện dinh dưỡng được ví là một siêu thực phẩm (superfoods). Người Inca gọi Hạt Diêm Mạch Quinoa là “chisiya mama”, theo ngôn ngữ Quechua thì có nghĩa là “mẹ của các loại hạt”. Ngoài việc làm thức ăn họ còn làm ra loại bia truyền thống Chicha. Thật là một loại “ngũ cốc” đặc biệt!

Với thành phần chứa nhiều canxi và sắt hơn gạo, lúa mì hay yến mạch, chứa nhiều chất đạm và chất xơ hơn những loại hạt ngũ cốc khác, quinoa được xem như một loại thực phẩm có thể giúp ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, cải thiện sức khỏe xương và răng. Các acid amin thiết yếu trong Quinoa vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa, tham gia vào cơ chế sinh năng lượng của mọi tế bào, tham gia vào sự tăng trưởng và tái tạo mô, sản xuất nội tiết tố và hình thành hồng cầu…

Nhiều nghiên cứu cho thấy Hạt Diêm Mạch Quinoa có chứa nhiều loại các chất kháng viêm khác nhau. Chất saponin có trên lớp “màng đắng” ngoài cùng của hạt có khả năng gây cản trở sự hấp thụ và sử dụng các dưỡng chất quan trọng của cơ thể. Vì vậy, người ta thường rửa sạch lớp màng này trước khi chế biến hạt diêm mạch thành các món ăn.

Hạt Diêm Mạch Quinoa có chứa hàm lượng protein cao, đây là 1 loại protein hoàn chỉnh, bao gồm các loại axit amin thiết yếu, đặc biệt là lysine, giúp cơ thể phát triển và sửa chữa mô.

Hạt Diêm Mạch Quinoa còn có chứa hàm lượng măng-gan (manganese) cao có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây oxy hóa, ngăn ngừa các tế bào cũng như các tác nhân gây bệnh khác.

Sử dụng Hạt Diêm Mạch thường xuyên có tác dụng làm giảm chứng đau nửa đầu bởi nó có chứa ma-giê(magnesium) có tác dụng thư giãn mạch máu, giảm bớt áp lực lên thành mạch, giảm nguy cơ cao huyết áp.

Trong Hạt Diêm Mạch còn có chứa Riboflavin có tác dụng làm giảm tần số của các cuộc tấn công đau nửa đầu bằng cách sản xuất chuyển hóa năng lượng trong não và tế bào cơ.

Hạt Diêm Mạch Quinoa còn tốt cho sức khỏe tim mạch, giúp làm giảm lượng cholesterol xấu và làm tăng lượng cholesterol tốt cho cơ thể.

Hạt Diêm Mạch Quinoa không có chứa gluten nên dễ tiêu hóa, có thể sử dụng cho mọi người và mọi lứa tuổi.

Hạt Diêm Mạch còn là thực phẩm tuyệt vời cho những người ăn chay và người muốn giảm cân.

3. Giàu chất đạm

Hạt Diêm Mạch Quinoa cũng tương tự như sữa tươi, thuộc loại thực phẩm chứa nhiều chất đạm khá cân bằng và cung cấp số lượng chất đạm cho cơ thể con người nhiều hơn so với các loại ngũ cốc khác, chẳng hạn như gạo (rice), hạt kê (millet) hay lúa mì (wheat). Mỗi cốc Hạt Diêm Mạch Quinoa có lượng chất đạm tương đương với hai lát thịt ức gà hay chứa khoảng 15% theo trọng lượng.
4. Chứa nhiều chất “Riboflavin”
Riboflavin là một trong những chất thuộc nhóm vitamin B, có tác dụng giúp thuyên giảm chứng nhức đầu nửa đầu (migraine). Đó là nhờ lượng Riboflavin chứa trong Hạt Diêm Mạch Quinoa giúp ích trong việc hấp thụ năng lượng cùng việc vận chuyển oxygen đến các tế bào thuộc bộ óc và bắp thịt.
5. Giúp vết thương mau lành
Chất “Saponins” chứa trong Hạt Diêm Mạch Quinoa có tác dụng giúp cho các vết thương ngoài da mau lành, có thể xem như một lọai “thuốc sát trùng” tự nhiên.
6. Giàu tính kiềm (Alkaline-forming)
Hạt Diêm Mạch Quinoa cũng giống như gạo, amaranth và các mầm ngũ cốc đều có tính kiềm nhẹ, phù hợp với những người đang điều trị cần bổ sung thực phẩm giàu giá trị dinh dưỡng và giàu tính kiềm để ức chế môi trường tăng trưởng của các tế bào .
7. Năng lượng thấp và giúp kiểm soát trọng lượng
Mỗi ¼ cốc Hạt Diêm Mạch Quinoa chỉ cung cấp 172 calories cho cơ thể loài người nên cung cấp rất ít năng lượng cho cơ thể. Bù lại Quinoa lại chứa tinh bột thuộc loại “complex carbohydrate” với chỉ số Glycemic thấp (low glycemic index / low GI) nên giúp no lâu sau khi ăn nên bạn không cần phải ăn nhiều để duy trì năng lượng cho cơ thể. Đây là chế độ ăn hiệu quả giúp bạn duy trì sức khoẻ, kiểm soát được trọng lượng cơ thể, chống tăng cân và tạo ra nhiều cơ bắp cho cơ thể.
8. Không chứa gluten (Gluten-Free)
Hạt Diêm Mạch Quinoa không thuộc họ hàng với lúa mạch hay ngũ cốc nên hoàn toàn không có chứa chất gluten. Rất nhiều người đã cảm thấy khỏe và giảm cân khi tránh ăn các món có chứa “gluten” hay các sản phẩm làm từ lúa mì.
9. Chứa nhiều chất xơ
Hạt Diêm Mạch Quinoa rất nhiều chất xơ (fiber) nên giúp ích cho hệ bài tiết hoạt động điều hòa.
10. Dễ nấu và mau chín
Hạt Diêm Mạch Quinoa có ưu điểm là mau chín, lại rất dễ nấu và chế biến ra nhiều món ăn ngon nên được ưa chuộng nhiều hơn so với gạo lức (brown rice).
11. Giúp xương phát triển tốt
Hạt Diêm Mạch Quinoa chứa 9 loại Amino Acid quan trọng cần thiết trong quá trình sinh sản các tế bào cơ bắp và trong việc hấp thụ các chất dinh dưỡng. Lượng chất đạm trong Quinoa rất cần thiết trong việc cung cấp chất canxi(calcium) cho xương.
12. Giúp giảm cholesterol:
Theo một số thí nghiệm, khi tiêu thụ một số lượng Hạt Diêm Mạch Quinoa đúng mức sẽ giúp làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL).

Hạt Diêm Mạch Quinoa trắng trước & sau khi được nấu chín

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG HẠT DIÊM MẠCH QUINOA:

Rất đơn giản, bạn chỉ cần bỏ hạt vào trong một cái rây và rưới nước lạnh để rửa sạch lớp phủ Saponin (Saponin là một hợp chất xà phòng đắng để bảo vệ hạt giống tránh các loài chim và côn trùng). Công thức cơ bản là 1 phần Hạt Diêm Mạch Quinoa với 2 phần nước lèo (nước dùng) hoặc nước lạnh rồi đun sôi, đậy nắp và ninh nhỏ lửa trong 15 phút. Sau khi nấu chín bạn có thể sử dụng Quinoa để ăn hoặc xào nấu như nấu cơm bình thường.

Ngoài ra, bạn còn có thể sử dụng hạt Quinoa nấu chín để xào trộn với rau củ, cá, thịt, trộn làm salad, xay làm bột ăn dặm cho trẻ nhỏ, nấu cháo, trộn chiên với trứng, làm sushi, hoặc có thể sử dụng làm hạt mầm Quinoa để bổ sung thêm rau mầm cho các bé ăn dặm hoặc trộn làm món salad rau mầm Quinoa cho cả nhà cùng thưởng thức nhé.

Cách thức trồng rau mầm hạt Quinoa cũng tương tự như cách trồng rau mầm hạt Chia và các loại siêu hạt superfoods khác, các bạn có thể tham khảo tại đây: Cách trồng rau mầm từ Hạt Chia

Các món ăn chế biến từ Hạt Diêm Mạch Quinoa: xào tôm & rau, làm salad, làm các món cơm trộn, sushi…

LƯU Ý KHI SỬ DỤNG HẠT DIÊM MẠCH QUINOA:

Saponin trong “màng đắng” của Hạt Diêm Mạch Quinoa – là một thành phần kháng dinh dưỡng bởi nó gây cản trở sự hấp thụ và sử dụng các dưỡng chất quan trọng của cơ thể. Vì vậy, các sản phẩm Hạt Diêm Mạch Quinoa trên thị trường hiện nay đều đã được loại bỏ “màng đắng” bằng cách chà xát và rửa sạch bằng nước. Tuy thế, Saponin không hẳn chỉ có hại, mà ngược lại, ở mức độ nào đó thì vài loại saponin lại có tính năng đặc biệt đối với sức khỏe như kháng viêm, chống dị ứng, ngăn ngừa , giảm cholesterol…

ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG:

• Phụ nữ chuẩn bị và đang mang thai

• Bà mẹ đang cho con bú và trẻ ăn dặm

• Người ăn chay và vận động viên

• Người bệnh tiểu đường và tim mạch

• Đột quỵ, cholesterol trong máu cao

• Phụ nữ giai đoạn mãn kinh

• Người muốn iảm cân và làm đẹp da

• Người muốn tăng cường sức khoẻ

• Người muốn bổ sung đầy đủ dinh dưỡng nhưng không muốn béo mập…